เมื่อเวลา 11.30 น.วันที่ 24 ส.ค. 2564 ในการแถลงข่าว เฝ้าระวังและการกลายพันธุ์ของเชื้อก่อโรคโควิด 19 ประเด็น “พบสายพันธุ์ย่อยเดลตาในประเทศไทย” ศ.เกียรติคุณ ดร.วสันต์ จันทราทิตย์ หัวหน้าศูนย์จีโนมทางการแพทย์ คณะแพทยศาสตร์รพ.รามาธิบดี ม.มหิดล กล่าวว่า จากการข้อมูลในองค์กรGISIADที่เป็นฐานข้อมูลประเทศทั่วโลกรวมถึงประเทศไทยที่รายงานการถอดรหัสพันธุกรรม ซึ่งปัจจุบันมีประมาณ 3 ล้านตัวอย่างนั้น
โดยจะมีการแบ่งเป็นสายพันธุ์ต่างๆ และศึกษาวงวานวิวัฒนาการที่มีการแตกกิ่งก้านสาขาออกมา ซึ่งในส่วนของสายพันธุ์เดลตานั้น จะเห็นได้ว่ามีการกลายพันธุ์มากถึง 60 ตำแหน่งเมื่อเทียบกับสายพันธุ์ดั้งเดิมอู่ฮั่น การที่มีกลายพันธุ์จำนวนมาก บ่งชี้ว่ามีการแพร่ระหว่างคนสู่คนมาก
กรณีสายพันธุ์เดลตาB.1.617.2 มีสายพันธุ์ย่อยที่เรียกว่า เอวาย(AY) ตั้งแต่จุด 1 ถึง จุด 22 และมีสายพันธุ์ย่อยออกไปอีก 27 เนื่องจากสายพันธุ์ย่อยAYบางจุดมีการแตกย่อยออกอีก และข้อมูลของประเทศไทยสายพันธุ์ที่ระบาดหลักคือเดลตา จึงพบการกลายพันธุ์ โดยพบ 4 สายพันธุ์ย่อย คือ AY.4 พบในปทุมธานี 4 คน AY.6 พบในประเทศไทย 1คน AY.10 พบในเขตกทม. 1 คน และAY.12 พบในเขตกทม. 1 คน ทั้งนี้ การที่เจอสายพันธุ์ย่อยที่ไหนไม่ได้บอกว่าที่นั่นมีมาก เช่น การเจอ AY.4 ที่ปทุมธานี 4 ราย ก็เพราะในการสุ่มมาตรวจสุ่มที่ปทุมานีมาก
“กรณีว่าเดลตาAYที่พบ 4 ตัวนั้น ปรากฏว่าไม่ได้บ่าชี้ว่ามาจากสถานที่กักกันของรัฐ หรือมีจุดเริ่มต้นจากสนามบิน แต่บ่งชี้ว่าเป็นลูกหลานของสายพันธุ์ที่มีอยู่แล้วในประเทศไทย สรุป คือ จากข้อมูลน่าจะพอสรุปได้ว่า AY ทั้ง 4 ตัวที่เจอในประเทศไทย เท่าที่นั่งดูแล้วเป็นลูกหลานสายพันธุ์หลักเดลตาที่ระบาดในประเทศไทยอยู่แล้ว ส่วนที่ระบาดในไทยอยู่แล้วจะมาจากไหนต้องว่ากันอีกที เมื่อเจอว่าเป็นลูกหลานของสายพันธุ์ในประเทศไทยจึงต้องมีการควบคุมดูแลอีกรูปแบบหนึ่ง เพราะมีสายพันธุ์ลักษณธแบบนี้ที่เพิ่มจำนวนในท้องถิ่นแล้ว ถ้าขยายตัวมากๆจะเกิดอะไรขึ้น เป็นสิ่งที่ต้องเฝ้าระวัง อย่างไรก็ตาม AY ทั้ง 4 ตัวนี้มีรายงานพบในต่างประเทศด้วย และยังไม่มีข้อมูลทางวิทยาศาสตร์และคลินิกมากพอที่จะบอกว่า ดื้อต่อวัคซีนมากกว่าหรือน้อยกว่าเดลตาสายพันธุ์หลัก อาจจะมีข้อมูลตามมาที่หลังเมื่อมีข้อมูลมากขึ้น”ศ.เกียริติคุณ ดร.วสันต์ กล่าว
นพ.สุรัคเมธ มหาศิริมงคล ผอ.สถาบันชีววิทยาศาสตร์ทางการแพทย์ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวว่า สายพันธุ์เดลตามีการอัปเดตตลอด และล่าสุดข้อมูลวันที่ 9 ส.ค.2564 ทำให้ทราบว่ามีสายพันธุ์ย่อย AY.1 ไปจนถึง.25 ทุกตัวของสายพันธุ์เดลตายังคุณสมบัติแพร่กระจายเร็ว อาการรุนแรง อย่างไรก็ตาม สำหรับเชื้อเดลตาพลัสที่อินเดียเคยรายงานนั้น คือ K417N ในไทยยังไม่เจอ
ทั้งนี้ เดลตา AY.4 มีรายงานมากที่สุด คือ ประเทศอังกฤษ 67 % ช่วงมิ.ย.-ส.ค. ประเทศไทยพบที่บุรีรัมย์ 1 คน กำแพงเพชร 1 คน ปทุมธานี 4 คน เชียงใหม่ 1 คน สมุทรปราการ 1คน และชลบุรี 1 คน AY.6 รายงานมากที่สุด คือ อังกฤษ 79 % ช่วงก.ค. ประเทศไทย พบที่ กรุงเทพฯ 1 คน AY.10 ประเทศที่รายงานมากที่สุดคือ อังกฤษ 71 % ช่วงก.ค. ประเทศไทยพบที่กรุงเทพฯ 1 คน และAY.12 ประเทศที่รายงานมากที่สุด คือ เดนมาร์ก และอังกฤษ ประเทศละ 11 % ช่วงก.ค. –ส.ค. ประเทศไทยพบที่สุราษฎร์ธานี 2 คน และกรุงเทพฯ 1 คน
อย่างไรก็ตาม การที่ประเทศใดมีรายงานการตรวจพบมากไม่ได้แปลว่าประเทศนั้นมีจำนวนของสายพันธุ์นั้นจำนวนมาก แต่เพียงเป็นประเทศที่มีการสุ่มตรวจและรายงานจำนวนมากกว่าประเทศอื่นๆ และบางประเทศที่ไม่มีรายงานเลย ไม่ได้แปลว่าไม่มีสายพันธุ์นั้น แต่อาจจะเพราะไม่มีการสุ่มตรวจ
