ความร่วมมือร่วมใจในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ผลตอบแทนในการอนุรักษ์ย่อมคุ้มค่า เช่นเดียวกับต.เจ๊ะบิลัง อ.เมือง จ.สตูล ชาวบ้าน ม.5และม.6 ต่างช่วยกันรักษาป่าชายเลนหลังหมดสัมปทานห้ามตัดไม้เผาถ่านตั้งแต่ปี 2540 ทำให้ป่าชายเลนอุดมสมบูรณ์
ทรัพยากรสัตว์น้ำเพิ่มขึ้นโดยเฉพาะที่เป็นเอกลักษณ์ของที่นี่คือสาหร่ายขนนกหรือที่ชาวบ้านเรียกว่า ”สายลาโตด” ที่ขึ้นเองตามธรรมชาติในคลองลุ่มหว้าในพื้นที่ ม.5และ ม.6 ตลอดระยะทางกว่า 3 กม.
ช่วงนี้สายลาโตดกำลังงอกงาม ทำให้ชาวบ้านในพื้นที่และชาวบ้านต่างถิ่นเช่นอ.ควนกาหลง อ.ละงู อ.ควนโดนและพื้นที่ต่างๆจากอ.เมือง แห่แหนกันมาเก็บสายลาโตด เพื่อนำไปขายสร้างรายได้
บางรายนำลูกหลานญาติพี่น้องมาเล่นน้ำในคลองและหาสายลาโตดไปรับประทานกันในครอบครัวและแบ่งปันญาติพี่น้อง โดยแต่ละปีมีเงินสะพัดจากการหาสายลาโตดขายปีละกว่า 2 ล้านบาทเลยทีเดียว
นายสุรินทร์ แก้วทอง อายุ 38 ปี ชาวบ้านต.ควนโพธิ์ อ.เมือง จ.สตูล กล่าวว่าตนมาหาทุกวัน พาญาติพี่น้องมาเล่นน้ำและมาหาไปกินไปแบ่งปันญาติๆที่เหลือก็นำไปขายโดยก่อนหน้านี้ขาย ก.ก.ละ 100 บาท ตอนนี้สาหร่ายมีมากเหลือ ก.ก.ละ 80 บาท ได้คนละ10-20 ก.ก.ต่อวันก็พอมีค่ากับข้าวกินแล้ว
โดยตนจะเลือกเก็บเฉพาะสาหร่ายที่โตได้ขนาด ไม่เก็บสาหร่ายอ่อน เพื่อให้ได้เจริญเติบโตให้คนที่มาทีหลังได้เก็บบ้าง
ขณะที่บางรายที่มาเก็บแบบขายส่ง ก.ก.ละ 50 บาทรับออเดอร์มาวันละ 35 ก.ก.เรียกว่านอกจากเล่นน้ำคลายร้อนแล้วมีอาหารติดมือกลับบ้านและมีรายได้อีกด้วย
นายวินัย อำมาตย์นิติกุล นายกอบต.เจ๊ะบิลัง กล่าวว่า ความสมบูรณ์ของธรรมชาติป่าชายเลนทำให้ทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ แต่ละวันชาวบ้าน 100-200 คนแห่กันมาหาสาหร่ายสร้างรายได้ในแต่ละปีรวมแล้วกว่า 2 ล้านบาท
ในพื้นที่อ.เมือง ต.เจ๊ะบิลังที่คลองแห่งนี้ถือเป็นจุดที่หาสาหร่ายกันมากที่สุด จนกลายเป็นของเด่นในพื้นที่ของดีในพื้นถิ่น เป็นสาหร่ายตามธรรมชาติที่อร่อย ไม่คาว มีความมัน กรุบกรับ และสีสวย หาได้ทุกวันในช่วงน้ำลด ระยะที่เก็บสาหร่ายตั้งแต่เดือน ก.พ.-เม.ย.ของทุกปี หากช่วงไหนที่ฝนตกเร็วสาหร่ายก็จะตายและหายไป หากฝนไม่ตกสามารถเก็บได้ถึงเดือน พ.ค.
โดยทางอบต.เจ๊ะบิลัง กำลังพัฒนาคลองดังกล่าวเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศน์ป่าชายเลนสัมผัสธรรมชาติป่าชายเลนที่สวยงาม วิถีชีวิตชาวบ้าน หาหอย หาปูและหาสาหร่าย พร้อมกินสาหร่ายสดๆกับน้ำจิ้มสุดอร่อยในคลอง
ซึ่งสาหร่ายขนนกหรือสายลาโตดนั้นนิยมกินสดคู่กับน้ำจิ้มถั่วที่มีรสหวานเปรี้ยวเล็กน้อยเข้ากันกับสาหร่ายที่มีความเค็มอย่างลงตัว นอกจากนี้ยังนำไปกินคู่กับแกงเผ็ด ขนมจีนหรือส้มตำได้อีกด้วย
นายนที ตรีทัศน์ ผญบ.ม.6 ต.เจ๊ะบิลัง อ.เมือง บอกว่าฤดูแล้งตั้งแต่ก.พ.-เม.ย. จะมีสาหร่ายขนนกขึ้นงอกงามโดยจะขึ้นตามแผ่นหินในคลอง ชาวบ้านมาเก็บไปกินไปขาย ระยะหลังมีชาวบ้านต่างถิ่นต่างอำเภอมาเก็บ เราจึงต้องวางมาตรการให้เก็บได้เฉพาะใช้มือเท่านั้นห้ามนำอุปกรณ์ คราดหรืออย่างอื่นมาเก็บเพื่ออนุรักษ์ให้สาหร่ายได้มีอยู่ในลำคลองแห่งนี้ทุกๆปี
โดยแต่ละคนจะนำตะกร้าผูกกับขวดน้ำให้ลอย และออกมาหาในช่วงน้ำเริ่มลดเมื่อน้ำลดขนาดเท่าคอก็สามารถดำลงไปเก็บได้ แต่หากรอให้น้ำลดถึงเข่าก็สามารถก้มเก็บได้สบาย
ประกอบกับช่วงนี้อากาศร้อนอบอ้าวทำให้ชาวบ้านนำลูกหลานญาติพี่น้องมาเล่นน้ำและมาเก็บสาหร่ายมีรายได้วันละ 1,000-2,000 บาท โดยสาหร่ายขายส่ง ก.ก.ละ 50 บาท หากขายเองก.ก.ละ 80 บาท
