โฆษกศาลเผย คดีซื้อขายออนไลน์ขั้นตอนไม่ยุ่งยาก ไม่ต้องเดินทาง ฟ้องได้ 24 ชั่วโมง เช็กความคืบหน้าคดีใน 12 ชั่วโมง เตรียมพร้อมเปิดเเผนกเร็วๆ นี้
เมื่อวันที่ 8 ม.ค.65 นายสรวิศ ลิมปรังษี โฆษกศาลยุติธรรม ชี้แจงกรณีที่ นายจีระพัฒน์ พันธุ์ทวี เลขาธิการสำนักงานศาลยุติธรรม ออกประกาศสำนักงานศาลยุติธรรม เรื่องหลักเกณฑ์วิธีการและเงื่อนไขเกี่ยวกับการใช้วิธีพิจารณาคดีทางอิเล็กทรอนิกส์ในคดีซื้อขายออนไลน์ว่า คดีซื้อขายออนไลน์ ซึ่งเป็นที่นิยมกันมากอย่างยิ่งในช่วงการระบาดของไวรัสโควิด19นี้
แต่ผู้บริโภคประสบปัญหาว่า สั่งซื้อแล้วสินค้าชำรุด ไม่เป็นไปตามที่โฆษณา สั่งซื้อแล้วไม่ได้สินค้า หรือถูกหลอกลวง ซึ่งตามปกติแล้วผู้เสียหายหรือผู้บริโภคสามารถนำคดีมายื่นฟ้องศาลเพื่อให้มีการชดใช้ได้ แต่ในการยื่นฟ้องคดีแพ่งนั้น ตามปกติก็จะต้องยื่นฟ้องต่อศาลในภูมิลำเนาของผู้ขายที่จะเป็นจำเลยหรือที่มูลคดีเกิด ทำให้เกิดปัญหาที่ว่าคดีซื้อขายออนไลน์ส่วนใหญ่จะเป็นเงินจำนวนเล็กน้อยหลักร้อยหลักพันบาท อาจไม่คุ้มที่จะไปยื่นฟ้องศาล
ศาลยุติธรรมโดย น.ส.ปิยะกุล บุญเพิ่ม ประธานศาลฎีกาตระหนักว่านับวันในสังคมมีปัญหาเหล่านี้มากขึ้น เเต่คดีเหล่านี้มาไม่ถึงศาล เนื่องจากความคุ้มที่จะต้องเสียเวลา หรือค่าใช้จ่ายในการดำเนินคดี ทำให้ปัญหาที่มีอยู่ ไม่ได้รับการแก้ไข
เพราะมีความยุ่งยากในขั้นตอนการดำเนินคดีทำให้คดีมาไม่ถึงศาล เเต่หากปล่อยปัญหานี้ไปก็จะกระทบไปถึงความน่าเชื่อถือของระบบการซื้อขายออนไลน์ในประเทศเรา ผู้บริโภคที่ซื้อของทางออนไลน์มีโอกาสที่จะถูกหลอก โดยที่ไม่ได้รับการแก้ไขเยียวยา และผู้ขายที่ก่อให้เกิดปัญหาจะยังคงไปสร้างความเดือดร้อนให้แก่ผู้บริโภครายอื่นได้อีก เนื่องจากทำไปแล้วไม่ต้องรับผิดชอบใดๆ ต่อความเสียหายที่ตนก่อขึ้น
นายสรวิศ กล่าวต่อว่า ประธานศาลฎีกาซึ่งมีแนวคิดในการบริหารงานศาลยุติธรรมภายใต้สโลแกน “ความยุติธรรมที่เข้าถึงง่าย” จึงตั้งโจทย์ว่าทำอย่างไรจึงจะทำให้ประชาชนที่ได้รับความเสียหายเข้าถึงการฟ้องคดีแพ่งได้ง่าย วิธีการฟ้องและการดำเนินคดีทุกขั้นตอนต้องง่ายกว่าปกติ ในระดับที่ประชาชนดำเนินการได้เอง
โฆษกศาลยุติธรรม กล่าวว่า สำหรับปัญหาเรื่องศาลที่จะนำคดีไปฟ้องซึ่งปกติต้องฟ้อง จึงกำหนดให้ผู้เสียหายยื่นฟ้องได้ที่ศาลเเพ่ง เพราะตามกฎหมาย ศาลเเพ่งมีอำนาจที่จะรับพิจารณาคดีแพ่งได้ทั่วราชอาณาจักร 2.วิธีการฟ้องต้องง่าย โดย น.ส.ปิยกุล ประธานศาลฎีกาเคยกล่าวไว้เมื่อตอนเปิดงานอบรมเกี่ยวกับการดำเนินคดีซื้อขายออนไลน์ว่า เราต้องทำวิธีการฟ้องคดีให้ง่ายเหมือนตอนที่ผู้เสียหายซื้อของทางออนไลน์ จึงจะเป็นการอำนวยความสะดวกให้คนนำเรื่องมาฟ้องศาล เพื่อนำปัญหาที่อยู่ใต้พรม ขึ้นมาแก้ไขตามระบบ
หลักการเรื่องความง่ายหรือสะดวกในการฟ้องคดี ปรากฏอยู่ในประกาศสำนักงานศาลยุติธรรม เรื่องหลักเกณฑ์การดำเนินคดีซื้อขายออนไลน์ในศาลแพ่ง จะเห็นว่าในข้อ5 คดีซื้อขายออนไลน์จะสามารถยื่นฟ้องคดีได้ 24 ชั่วโมง เรียกว่ายื่นฟ้องได้ทุกวันตลอดเวลา (24/7) โดยจะต้องยื่นฟ้องออนไลน์เท่านั้น ผู้เสียหายไม่ต้องนำกระดาษมายื่นฟ้องศาลเหมือนคดีปกติได้
เพราะผู้เสียหายสามารถซื้อของออนไลน์จากทางโทรศัพท์สมาร์ทโฟนได้ ก็ย่อมสามารถยื่นฟ้องทางออนไลน์ได้เหมือนกัน เเต่การฟ้องคดีทางออนไลน์หากฟ้องหลัง 16.30 น. หรือในวันเสาร์-อาทิตย์ วันฟ้องจะถูกถือว่า ผู้เสียหายฟ้องวันเเรกที่เปิดทำงานใหม่ ซึ่งก็คือวันทำการถัดไป ตรงนี้ยังเป็นข้อจำกัดทางกฎหมายอยู่บ้าง แต่ก็ช่วยในการอำนวยความสะดวก เรื่องการที่ไม่ต้องเดินทางมาศาลให้ทันเวลาทำการ และสามารถทำได้ที่ไหนก็ได้
การกรอกข้อมูลในระบบที่ใช้ฟ้องคดีซื้อขายออนไลน์กำหนดให้ไม่มีความซับซ้อน จะมีช่องกรอกข้อมูลพร้อมเเนบหลักฐานที่จะเป็นไฟล์ทำได้ไม่ยาก ซึ่งคดีประเภทดังกล่าวจะมีประเด็นไม่ยุ่งยากอยู่แล้ว ส่วนมากจะเป็นเรื่องเมื่อสั่งซื้อสินค้าเเล้วจะมีปัญหาอะไร คนซื้อจะสามารถเข้าระบบยื่นฟ้องทางออนไลน์เองได้ตลอด 24 ชั่วโมง
ส่วนอีกเรื่องที่สำคัญคือเรื่องติดตามความคืบหน้าคดี 12 ชั่วโมง มาตรการนี้เป็นเรื่องใหม่ที่ศาลยุติธรรมตั้งใจจะนำมาบริการประชาชนเพื่อนำร่อง เนื่องจากคณะกรรมการปฏิรูปประเทศด้านกระบวนการยุติธรรม ได้เสนอ ร่าง พ.ร.บ.กำหนดระยะเวลาดำเนินงานในกระบวนการยุติธรรม
โดยมีหลักการว่าหน่วยงานในกระบวนการยุติธรรมซึ่งรวมถึงศาลด้วย ต้องมีระบบอิเล็กทรอนิกส์ให้คนที่เกี่ยวข้องเข้ามาตรวจสอบความคืบหน้าได้ว่า ขั้นตอนดำเนินการถึงไหน ศาลยุติธรรมจึงดำเนินการทำล่วงหน้าเพื่อไว้รอรับกฎหมายนี้ โดยเติมเวลาให้ชัดเจนขึ้นว่าสามารถที่จะตามความคืบหน้าได้ใน 12 ชั่วโมง นับแต่ยื่นเรื่องเข้ามา
“หลังจากยื่นฟ้องเข้ามาแล้ว ผู้ยื่นสามารถติดตามเรื่องทางระบบได้ภายใน 12 ชั่วโมงว่า คำฟ้องอยู่ในขั้นตอนไหนแล้ว ถ้าศาลมีคำสั่งเเล้วก็จะนำมาลงในระบบให้ทราบได้ โดยไม่ต้องมาดูคำสั่งที่ศาล โดยการยื่นฟ้องจะสามารถยื่นฟ้องได้จากทางเว็บไซต์ของศาลเเพ่ง ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างการเตรียมพร้อมเพื่อเปิดเเผนก ซึ่งกระบวนการในการเปิดแผนกซื้อขายออนไลน์ในศาลแพ่งมี 2 ขั้นตอนคือ 1.ต้องออกประกาศ กบศ.ซึ่งออกและประกาศในราชกิจจานุเบกษาไปเรียบร้อยเเล้ว ตั้งแต่เดือนธ.ค.64
2.วันเปิดทำการว่าจะเปิดเมื่อไหร่นั้น ให้อธิบดีผู้พิพากษาศาลเเพ่ง เป็นผู้ออกประกาศกำหนดวันเวลา ซึ่งรับทราบมาว่าอธิบดีผู้พิพากษาศาลเเพ่งกำลังเตรียมความพร้อมที่จะเปิดเเผนกคดีดังกล่าวอยู่ในเร็วๆนี้” โฆษกศาล กล่าว
