ดร.อนันต์ เผยวัคซีนโควิด-19 หลังทดสอบกับโอมิครอนทั้ง BA.1 และ BA.2 พบว่า ภูมิคุ้มกันจากวัคซีนทุกค่ายไม่เพียงพอต่อการยับยั้งการติดเชื้อ
วันที่ 17 มีนาคม 2565 ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา นักไวรัสวิทยา ไบโอเทค สวทช. ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก Anan Jongkaewwattana ระบุว่า ค่าภูมิคุ้มกันจากการได้รับวัคซีนชนิดต่างๆ ประกอบด้วย Pfizer, Moderna, AstraZeneca, Johnson & Johnson, Novavax, Sputnik V และ Sinopharm ดูเหมือนมีความแตกต่างเมื่อทดสอบกับไวรัสสายพันธุ์ก่อนการระบาดของโอมิครอน แต่เมื่อทดสอบกับโอมิครอนทั้ง BA.1 และ BA.2 พบว่า ภูมิคุ้มกันจากวัคซีนทุกค่ายไม่เพียงพอต่อการยับยั้งการติดเชื้อ
จากผลการทดลองนี้ถ้าทดสอบกับไวรัสสายพันธุ์ดั้งเดิม วัคซีนที่มีค่าภูมิคุ้มกันสูงสุดไปต่ำสุดคือ Moderna – Pfizer – AstraZeneca – Novavax – Sinopharm – Sputnik V และ Johnson & Johnson
ทั้งนี้ Johnson & Johnson เป็นวัคซีนชนิดเดียวที่ใช้การฉีดเพียงเข็มเดียว แต่ตัวอย่างเดียวกันเมื่อทำมาทดสอบกับไวรัสโอมิครอน ทั้ง BA.1 และ BA.2 ความสามารถในการยับยั้งไวรัสลดลงอย่างมีนัยสำคัญมาก เช่น ภูมิจาก Moderna หายไป 45 เท่า และ 25 เท่า ต่อ BA.1 และ BA.2 ภูมิจาก AstraZeneca หายไป 45 และ 21 เท่าจาก BA.1 และ BA.2 เช่นเดียวกัน
เป็นที่น่าสังเกตว่า ภูมิจากวัคซีนถูก BA.1 หนีได้มากกว่า BA.2 เล็กน้อย ประมาณ 1-2 เท่า แต่ความแตกต่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ พูดง่ายๆก็คือ โอมิครอนทั้ง 2 สายพันธุ์ย่อยนี้ หนีภูมิเก่งทั้งคู่ ส่วนตัวผิดหวังกับผลของ Novavax พอสมควร วัคซีนตัวนี้สร้างความหวังไว้สูงแต่ออกมาใช้ช้า เจอกับโอมิครอนเลยทำให้ผลออกมาไม่ค่อยตรงใจคนรอคอย
ภูมิจาก 2 เข็ม เมื่อได้รับเข็มกระตุ้นเป็นเข็มที่ 3 มีตัวเลขที่น่าสนใจขึ้นครับ เมื่อเปรียบเทียบกับสายพันธุ์ดั้งเดิม ภูมิ 3 เข็มที่ดีสุด จากมากไปน้อย (เท่าที่ทดสอบและรายงานผลในการศึกษานี้) คือ
(1) mRNA (x3) ทั้ง Pfizerx3, Modernax3
(2) AstraZenecax2 และ กระตุ้นด้วย mNRA (Pfizer, Moderna)
(3) Sputnikx2 และ กระตุ้นด้วย AstraZeneca หรือ Pfizer
(4) Johnson & Johnson และ Pfizer หรือ Johnson & Johnson (เป็นเข็ม 2)
เป็นที่น่าสังเกตว่า กลุ่มที่ได้ 3 เข็ม ไม่ว่าจะเป็นกลุ่ม 1, 2 หรือ 3 ภูมิต่อโอมิครอนไม่ตกมาก คือ ประมาณ 8-9 เท่าสำหรับ BA.1 และ 5-6 เท่า สำหรับ BA.2 และ ภูมิจากกลุ่ม 4 ซึ่งฉีด 2 เข็ม BA.1 ยังสามารถหนีได้มากกว่า 17 เท่า ซึ่งอาจจะเป็นไปได้ว่า วัคซีนเข็มกระตุ้นจะไปเพิ่มจำนวนประชากรของเซลล์เม็ดเลือดขาวให้สร้างแอนติบอดีได้หลากหลายขึ้น โดยมีความสามารถในการจับโปรตีนที่แตกต่างออกไปอย่างหนามสไปค์ของโอมิครอน กลุ่ม AstraZenecax2 – mRNA เป็นกลุ่มหนึ่งที่มีการฉีดในประเทศไทยมากพอสมควร ดูจากข้อมูลแล้ว ระดับไม่แตกต่างจาก mRNAx3 ครับ สำหรับภูมิต่อโอมิครอนทั้ง 2 ชนิด
