- เกาหลีเหนือเผยแพร่ภาพ จู-แอ ลูกสาวของคิม จอง-อึน เป็นครั้งแรกในเดือนพฤศจิกายน ทำให้เกิดการถกเถียงอย่างกว้างขวางว่า เธอจะถูกวางตัวเป็นผู้สืบทอดอำนาจคนต่อไปหรือไม่
- นักวิเคราะห์ต่างตั้งทฤษฎีไปต่างๆ นานา บางก็ว่า คิม จอง-อึน พยายามสร้างภาพเป็นผู้นำครอบครัวที่ดี ขณะที่บางคนกังขาว่า จู-แอ มีโอกาสเป็นผู้สืบทอดจริงหรือไม่ ในประเทศที่ชายเป็นใหญ่อย่างเกาหลีเหนือ
- อย่างไรก็ตาม ผู้เชี่ยวชาญเชื่อว่า ปัจจุบันผู้หญิง โดยเฉพาะในตระกูลคิม ใช่ว่าจะไร้โอกาสเหมือนในอดีต เห็นได้จากการขึ้นมามีอำนาจของ คิม โย-จอง น้องสาวของ คิม จอง-อึน
เกาหลีเหนือเปิดเผยภาพลูกสาวของ คิม จอง-อึน ผู้นำสูงสุดของประเทศออกมาให้โลกได้เห็นเป็นครั้งแรกในเดือนพฤศจิกายน โดยพาลูกสาวไปชมการทดสอบขีปนาวุธถึง 2 ครั้ง ทำให้เกิดการคาดเดาไปต่างๆ นานา ในหมู่นักวิเคราะห์ว่า การกระทำนี้มีความหมายว่าอย่างไร?
เจ้าหน้าที่ของเกาหลีใต้เชื่อว่า เด็กหญิงคนนี้คือลูกคนที่ 2 ของคิม จิง-อึน นามว่า คิม จู-แอ อายุประมาณ 9-10 ขวบ ขณะที่สื่อหลักของเกาหลีเหนือระบุว่า เธอเป็นลูกสาวสุดที่รักของนายคิม ใช้คำที่ให้เกียรติมากขึ้น จากเดิมที่เคยใช้เพียงคำว่า ลูกสาวที่รักของนายคิม
นายคิม ซง-มิน ชาวเกาหลีเหนือผู้หลบหนีไปอยู่กรุงโซล เกาหลีใต้ กล่าวว่า การปรากฏตัวเช่นนี้มักมีการวางแผนมาแล้ว และมีนัยสำคัญทางการเมืองอย่างลึกซึ้ง แต่คำถามสำคัญคือ ทำให้ต้องเป็นตอนนี้ และมีความเป็นไปได้มากแค่ไหนที่นายคิม จะดันลูกสาวเป็นผู้สืบทอดตำแหน่งของตัวเองในอนาคต
ทำไมเปิดตัวลูกสาวตอนนี้?
นักวิชาการหลายคนตั้งแต่ในสหรัฐฯ ไปจนถึงเกาหลีใต้ ยังไม่ทราบเหตุผลชัดเจนที่ คิม จอง-อึน เลือกเปิดตัวลูกสาวของเขาในเวลานี้ แต่พวกเขาก็มีทฤษฎีหลายอย่างที่เป็นไปได้ โดยนายมูน ชอง-อิน อดีตหัวหน้าที่ปรึกษาของอดีตประธานาธิบดี มู แจ-อิน คาดว่า นายคิมอาจพยายามแสดงความเข้มแข็งในขุมกำลังนิวเคลียร์ของประเทศ ไปพร้อมๆ กับการสร้างภาพลักษณ์เป็นแฟมิลี่แมน ทำตัวเป็นพ่อคนมากกว่า คิม จอง-อิล บิดาของเขาเองที่เก็บเรื่องครอบครัวเป็นความลับอย่างมาก
ขณะที่ นายวิคเตอร์ ชา ผู้เชี่ยวชาญจากศูนย์เพื่อการศึกษานานาชาติและยุทธศาสตร์ ในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. เชื่อว่า การแนะนำตัวลูกสาวที่เกิดขึ้น เป็นส่วนหนึ่งของแผนการประชาสัมพันธ์ระยะยาว โดยคิมเปิดตัว รี ซอล จู ผู้เป็นภรรยา 1 ปี หลังจากเขารับช่วงต่ออำนาจในปี 2555 จากนั้นจึงเปิดตัวน้องสาว คิม โย จอง ซึ่งกลายเป็นผู้มีบทบาทสำคัญในกลุ่มผู้นำของรัฐบาลและการออกนโยบาย และตอนนี้ คิมอยากให้ทุกคนรู้จักลูกสาวของเขา
“มันแสดงให้เห็นว่า ตระกูลคุมจะปกครองเกาหลีเหนือต่อไปในอนาคตอีกหลายชั่วอายุคน” นายชากล่าว “คิมล้อมตัวเองไว้ด้วยผู้หญิงในครอบครัว ปรับสมดุลการสืบทอดอำนาจอย่างละเอียดอ่อน โดยมีเขาเป็นผู้นำตระกูล” ด้านนาง ซู คิม อดีตนักวิเคราะห์ของสำนักงานข่าวกรองกลางสหรัฐฯ (CIA) เชื่อว่า นี่อาจเป็นความพยายามเบี่ยงเบนความสนใจของเกาหลีเหนือ
ขณะที่นาย คิม ซง-มิน ไม่ฟันธงว่านี่เป็นการเปิดตัวผู้สืบทอดของคิม จอง-อึน หรือไม่ แต่เขาระบุว่า ในเกาหลีเหลือ ความเคลื่อนไหวของผู้นำแม้เพียงเล็กน้อยก็มีความนัยทางการเมือง ต่อให้เขารักลูกสาวแค่ไหนก็คงไม่พอไปชมงานอีเวนต์ระดับสูงอย่างการทดสอบขีปนาวุธโดยไม่มีความหมาย
คิม จอง-อึน ก็เคยไปชมการทดสอบยิงขีปนาวุธกับพ่อของเขา และจอมพล ฮยอน ชอล-แฮ ผู้ล่วงลับเป็นผู้นำกองทัพคนแรกๆ ที่สังเกตเห็นว่า คิม จอง-อึน กำลังถูกวางตัวเป็นผู้สืบทอด ทำให้ให้เขาประสบความสำเร็จในหน้าที่การงานและได้รับตำแหน่งสูงในภายหลัง “เจ้าหน้าที่ระดับสูงและนายพลของกองทัพหลายคน อาจคิดว่าพวกเขาได้คำใบ้จากผู้นำสูงสุด และอาจจะเริ่มออกมาแสดงความภักดีแต่เด็กหญิงคนนี้ก็ได้”
มีโอกาสแค่ไหน คิมดันลูกสาวเป็นผู้สืบทอด?
ในอดีตเกาหลีเหนือมีแนวคิดชายเป็นใหญ่รุนแรงมาก และคงแทบเป็นไปไม่ได้เลยที่จะพูดถึงผู้นำหญิง นอกจากนั้นยังลือกันว่า นายคิมมีลูกชายที่เกิดในปี 2553 และเป็นพี่ชายของ จู-แอ ทำให้หลายฝ่ายเชื่อว่า ลูกชายคนนี้อาจเป็นตัวเก็งที่จะสืบทอดตำแหน่งจากพ่อของเขา ด้วยความที่เป็นทั้งผู้ชาย และลูกคนโต
อย่างไรก็ตาม ทัศนคตินั้นดูเหมือนจะมีน้ำหนักน้อยลงมาก หลังการขึ้นมามีอำนาจของ คิม โย-จอง น้องสาวของคิม จอง-อึน ผู้ที่นักวิเคราะห์วางคนเชื่อว่า เป็นผู้นำลำดับ 2 ของรัฐบาลเปียงยางในขณะนี้ นอกจากนั้น ตัวคิม จอง-อึน เองก็ไม่ได้เป็นลูกชายคนโตของ คิม จอง-อิล ดังนั้นความเป็นลูกคนโตอาจไม่ได้มีความสำคัญมากนัก
สิ่งที่ตอกย้ำเรื่องดังกล่าวเกิดขึ้นเมื่อสุดสัปดาห์ก่อน หนังสือพิมพ์ โรดอง ซินมุน หนึ่งในสื่อใหญ่ของเกาหลีเหนือ รายงานว่า ผู้ติดตามนายคิมที่ชมการทดสอบยิงขีปนาวุธพร้อมกับเขาและลูกสาว ได้ให้คำมั่นว่าจะภักดีต่อสายเลือด ‘แพ็กตู’ ซึ่งสื่อถึงตระกูลคิม หนังสือพิมพ์ฉบับนี้ยังตีพิมพ์ภาพนายคิมกับลูกสาวจำนวน 15 ภาพ เต็มหน้า 1 และ 2 ด้วย
นายชอง ซอง-ชาง นักวิเคราะห์จากสถาบันเอกชน เซจอง กล่าวว่า รายงานของโรดอง ซินมุน บอกใบ้อย่างชัดเจนกว่าที่เคยเป็นมา ว่า จู-แอ มีโอกาสเป็นผู้สื่อทอดของคิม จอง-อึน ได้ ด้วยการย้ำว่า เธอเป็นลูกสาวสุดที่รักของนายคิม “สำหรับพระราชาที่มีลูกหลายคน เป็นธรรมชาติที่เขาจะเลือกลูกที่รักที่สุดเป็นผู้สืบทอด” นายชองกล่าว และเชื่อว่าหลังจากนี้ จู-แอ จะปรากฏตัวพร้อมพ่อของเธอเรื่อยๆ เพื่อฝึกเป็นผู้สืบทอด
แล้ว คิม โย-จอง มีสิทธิ์เป็นผู้สืบทอดหรือไม่?
คิม โย-จอง เป็นญาติสนิทของคิม จอง-อึน เพียงคนเดียวที่บทบาททางการเมืองได้รับการเปิดเผยต่อสาธารณะ โดยเธอมีตำแหน่งอย่างเป็นทางการว่า รองผู้อำนวยการฝ่ายคณะกรรมการกลางพรรคแรงงานเกาหลีเหนือ ซึ่งเป็นหน่วยงานที่มีอิทธิพลสูงมาก ขณะที่สำนักงานข่าวกรองของเกาหลีใต้ระบุว่า เธอยังดูแลเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างเกาหลีเหนือกับสหรัฐฯ และเกาหลีใต้ด้วย
เมื่อ 2 ปีก่อน ช่วงที่เกิดข่าวลือว่านายคิมป่วยหนัก คิม โย-จอง เป็นชื่อแรกๆ ที่ถูกพูดถึงว่าอาจเป็นผู้สืบทอดตำแหน่งผู้นำเกาหลีเหนือต่อไป โดยนาย โช ฮัน-บอม จากสถาบันเพื่อการรวมชาติของเกาหลีใต้ ซึ่งได้รับเงินทุนสนับสนุนจากรัฐบาล กล่าวในเวลานั้นว่า คิม โย-จอง กุมอำนาจภายในพรรคแรงงานได้อย่างเหนียวแน่น ทำให้เธอสามารถกลายเป็นขุมอำนาจหลักเบื้องหลังกลุ่มผู้นำประเทศหลังหมดยุคนายคิมได้
นอกจากนั้น หน่วยงานบริการด้านการวิจัยของสภาคองเกรส (The Congressional Research Service) หรือ CSC ซึ่งให้บริการด้านข้อมูลแก่สมาชิกและเจ้าหน้าที่รัฐสภาสหรัฐฯ ยกให้ คิม โย-จอง เป็นเต็งหนึ่ง ที่จะสืบทอดอำนาจจากคิม จอง-อึน ในกรณีที่เขาเสียชีวิตกะทันหัน หรือทุพพลภาพ อย่างไรก็ตาม ในสถานการณ์ปกติ ยังไม่อาจตอบได้ว่าเธอมีโอกาสมาแค่ไหน ต้องติดตามกันต่อไป
ผู้เขียน : ทิตชนม์ สว่างศรี
